Τις τελευταίες ημέρες συζητούνται δημοσίως διάφορα σενάρια που αφορούν στην τύχη των βουλευτικών εδρών του κόμματος «Σπαρτιάτες» σε περίπτωση ακύρωσης της εκλογής των 12 βουλευτών τους από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ – άρ. 58, 100 Συντ.). Μεταξύ άλλων, υποστηρίζεται το ενδεχόμενο κατανομής των 12 εδρών στα υπόλοιπα κόμματα της σημερινής Βουλής ανάλογα με τη δύναμη τους. Τα κόμματα που ενδέχεται να λάβουν τον απρόσμενο μποναμά, σε μία επιπλέον δικαστική κατανομή των εδρών, φαίνεται να ευαρεστούνται ιδιαιτέρως. Θεωρώ, ωστόσο, ότι μία τέτοια εξέλιξη θα αντιστρατευόταν τη δημοκρατική αρχή και τη λαϊκή κυριαρχία. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά:
Στις αρχές Μαΐου 2023, ο Άρειος Πάγος, βασιζόμενος στη γνωστή αμφιλεγόμενη διάταξη του άρ. 32 της εκλογικής νομοθεσίας (π.δ. 26/2012, όπως ισχύει) περί αποκλεισμού συμμετοχής εκλογικού συνδυασμού με πραγματική ηγεσία που έχει καταδικασθεί για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, απαγόρευσε την κάθοδο του κόμματος «Έλληνες» στις βουλευτικές εκλογές του Μαΐου, με το σκεπτικό ότι πραγματικός ηγέτης του κόμματος ήταν ο Η.Κασιδιάρης. Στις εκλογές του Ιουνίου του 2023, τα μέλη του εν λόγω κόμματος δήλωσαν συμμετοχή ως συνδυασμός ανεξαρτήτων υποψηφίων, ο οποίος, όμως, κόπηκε επίσης από τον Άρειο Πάγο. Μετά ταύτα, το εν λόγω κόμμα και ο Η.Κασιδιάρης στήριξαν τους Σπαρτιάτες, οι οποίοι εισήλθαν στη Βουλή, λαμβάνοντας 243.922 ψήφους (4,68%) και εκλέγοντας 12 βουλευτές. Κατόπιν υποβολής μετεκλογικά ενστάσεων, το ΑΕΔ καλείται πλέον να αποφανθεί αν θα ακυρώσει την εκλογή των βουλευτών των Σπαρτιατών, βάσει του προαναφερθέντος άρ. 32. Κατά τη γνώμη μου, βαδίζουμε σε μία επικίνδυνη ολισθηρή πλαγιά και κάποια στιγμή θα πρέπει να μπει ένα φρένο στη διολίσθηση αυτή. Ειδικότερα:
Ακόμη και εάν φθάσουμε στην ακύρωση της εκλογής των βουλευτών των Σπαρτιατών, τυχόν επιλογή της οδού της κατανομής των 12 εδρών στα υπόλοιπα κόμματα ανάλογα με τη δύναμή τους θα προσκρούει στη δημοκρατική αρχή και τη λαϊκή κυριαρχία: Κανένα δικαστήριο δεν είναι σε θέση να εικάσει τι θα ψήφιζαν 243.922 ψηφοφόροι εάν στις κάλπες του Ιουνίου του 2023 δεν διέθεταν τη συγκεκριμένη κομματική επιλογή. Η ψήφος δε των πολιτών αυτών, είτε μας αρέσει είτε όχι, έχει ίση βαρύτητα με εκείνη των υπολοίπων, όπως αντιστοίχως και το ιερό δικαίωμά τους στο εκλέγειν. Στη Δημοκρατία κυρίαρχος είναι ο λαός, ο οποίος πραγματώνει τη βούλησή του μέσω του αντιπροσωπευτικού συστήματος.
Με βάση το άρ. 32 του ν. 345/76, το ορθό είναι, εφόσον το ΑΕΔ αποφανθεί ότι ένα κόμμα (όπως οι Σπαρτιάτες) παρανόμως μετέσχε στις εκλογές, να επαναληφθούν οι εκλογές πανελλαδικά χωρίς τη συμμετοχή του κόμματος αυτού, καθώς, όπως έχει ήδη ορθώς επισημάνει ο συνάδελφος Σπ.Βλαχόπουλος, «δεν γνωρίζουμε ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα των εκλογών εάν δεν συμμετείχε το κόμμα αυτό» (έτσι και ο συνάδελφος Π.Μαντζούφας). Η δεύτερη καλύτερη –ενόψει της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας– λύση είναι η διενέργεια επαναληπτικών εκλογών στις (11) εκλογικές περιφέρειες των εκπεσόντων.
Ας υπογραμμισθεί ακόμη μια φορά: Όσο βαθιά απεχθανόμαστε νεοναζιστικά και συναφή μορφώματα, τόσο ευλαβικά πρέπει να προστατεύσουμε βασικές αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε την αυτοαναίρεσή της και την υιοθέτηση, χωρίς περίσκεψη πολλή, πρακτικών που αρμόζουν σε άλλα καθεστώτα.
Και πέρα από τα θεμελιώδη ζητήματα αρχής, ας σκεφτούμε ότι μία πιθανή ακύρωση της εκλογής και ανακατανομή των εδρών των Σπαρτιατών στα υπόλοιπα κόμματα θα παροξύνει την εχθρότητα με την οποία μέρος των πολιτών αντιμετωπίζει το πολιτικό σύστημα. Κατ’ ουσίαν, είναι σαν να λέμε σε ένα τμήμα των εκλογέων ότι δεν μετείχαν στις εκλογές, ότι η ψήφος τους δεν μέτρησε.
[Δημοσιεύτηκε στην εφημ. Τα Νέα της 11.04.24]