Τα ζητήματα της φορολογητέας ύλης, των φορολογικών εσόδων, του δίκαιου μίγματος άμεσης και έμμεσης φορολογίας και άλλα συναφή είναι ιδιαίτερα σημαντικά και προφανώς έχουν θέση στον δημόσιο διάλογο που αναπτύσσεται σε μία προεκλογική περίοδο. Ασφαλώς δε, κάθε κόμμα έχει τις δικές του πολιτικο-ιδεολογικές αφετηρίες στα ζητήματα αυτά. Αλλιώς τα προσεγγίζει λ.χ. ένα δεξιό κόμμα και αλλιώς ένα σοσιαλδημοκρατικό. Και κάθε κόμμα οφείλει να αιτιολογεί και να κοστολογεί κατά το δυνατόν τις οικονομικές θέσεις του, αλλά και να παρουσιάζει συγκεκριμένα εμπειρικά δεδομένα σε σχέση με την αποδοτικότητα ή μη ήδη ληφθέντων μέτρων.
Η στέψη του Καρόλου Γ’ συγκέντρωσε το έντονο ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Αυτό ήταν μάλλον αναμενόμενο, καθώς η τελευταία στέψη στο Ηνωμένο Βασίλειο έλαβε χώρα πριν από 70 έτη, οπότε και ενθρονίσθηκε η προσφάτως αποθανούσα βασίλισσα Ελισάβετ Β’. Κατά την ενθρόνιση του Καρόλου Γ’, όλα εξελίχθηκαν ομαλά, χωρίς απρόοπτα. Οι στέψεις, όμως, δεν κυλάνε πάντοτε ανέφελα· ας κάνουμε εδώ ένα εκπαιδευτικό νομικό ταξίδι στον χρόνο…
Το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής είναι πραγματικά εντυπωσιακό και δεν προβλέφθηκε (εξ όσων γνωρίζω) από καμία δημοσκόπηση. Τέτοια διαφορά, μάλιστα, μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος δεν έχουμε ξαναδεί στη Μεταπολίτευση – με την εξαίρεση των εκλογών του Νοεμβρίου του 1974, που έγιναν όμως υπό πολύ ιδιαίτερες συνθήκες. Ποσοστά και απόλυτοι αριθμοί έχουν τη σημασία τους…
Δυστυχώς, η υπόθεση με την απαγόρευση καθόδου του κόμματος Κασιδιάρη στις εκλογές έχει λάβει πλέον επικίνδυνη τροπή για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στη χώρα μας. Οι κυβερνητικοί χειρισμοί επί του θέματος κινδυνεύουν να οδηγήσουν σε ηρωοποίηση προσώπων και καταστάσεων και, έτσι, να προκαλέσουν συνέπειες αντίθετες από τις ηθελημένες (αύξηση εκλογικής επιρροής, κ.λπ.). Όσο βαθιά βδελυσσόμαστε νεοναζιστικά και συναφή μορφώματα και τους εκπροσώπους τους, τόσο ευλαβικά πρέπει να προστατεύσουμε βασικές αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε την αυτοαναίρεσή της και την υιοθέτηση πρακτικών που αρμόζουν σε άλλα καθεστώτα.
Κάποια κίνητρα των εκλογέων ανιχνεύονται με ακρίβεια στις ποιοτικές δημοσκοπήσεις που προηγούνται των εκλογών. Κάποια άλλα, όμως, δεν ανιχνεύονται και είναι αυτά που δημιουργούν μικρές ή μεγάλες εκπλήξεις το βράδυ των εκλογών. Ενόψει αυτής της αβεβαιότητας, καλύτερα να μιλήσει κανείς όχι για το τι θα κριθεί στις κάλπες, αλλά για το τι θα έπρεπε να κριθεί σε επίπεδο προγραμματικών εκλογικών προταγμάτων.
Η εκθετικά αυξανόμενη χρήση ελεύθερα διαθέσιμων λογισμικών, όπως το ChatGPT, από μαθητές και φοιτητές ανά τον κόσμο για την επίλυση προβλημάτων, απάντηση ερωτημάτων, ακόμα και την εξ ολοκλήρου συγγραφή εργασιών, καθιστά το ερώτημα του τίτλου ιδιαίτερα επίκαιρο. Είναι τέτοιου είδους λογισμικά κατάρα ή ευλογία; Ενώ αρκετοί τηρούν στάση αναμονής για την εξακρίβωση των ρεαλιστικών δυνατοτήτων τέτοιων λογισμικών, ορισμένοι δημόσιοι φορείς έχουν ήδη λάβει αρνητική στάση όσον αφορά στη χρήση τους στον τομέα της εκπαίδευσης. Πρόσφατα παραδείγματα: η απαγόρευση της χρήσης του ChatGPT στα δημόσια σχολεία της Νέας Υόρκης ή ο περιορισμός της χρήσης του στο πανεπιστήμιο της Τυβίγγης της Γερμανίας. Το πρόβλημα εμφανίζεται με μεγαλύτερη ένταση κατά τη χρήση του ChatGPT στο σπίτι, όπου απουσιάζει η δυνατότητα ελέγχου των μέσων που χρησιμοποιεί ο μαθητής ή ο φοιτητής για την επίλυση ασκήσεων ή την εκπόνηση εργασιών. Για να πιστοποιηθεί κανείς ως νέος χρήστης της εφαρμογής, αρκεί να έχει διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και κινητό τηλέφωνο. Και όλα αυτά γίνονται ταχύτατα και άνευ καταβολής χρηματικού αντιτίμου. Ας προσπαθήσουμε, όμως, να οριοθετήσουμε τα εν πολλοίς ρευστά όρια της έννοιας και της χρήσης του ChatGPT, καθώς και παρόμοιων λογισμικών, στον τομέα της εκπαίδευσης…
Δίχως αμφιβολία, κατά τη Μεταπολίτευση συντελέσθηκε στη χώρα μας σημαντικότατη πρόοδος σε πολιτειακό επίπεδο. Από τις διχαστικές υπερεξουσίες του αρχηγού του κράτους περάσαμε στην Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, με κυρίαρχο κέντρο εξουσίας το πρόσωπο του πρωθυπουργού. Φαίνεται, εν τούτοις, ότι υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης, ιδίως προς την κατεύθυνση εξισορρόπησης της πρωθυπουργικής εξουσίας. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά…
Aσφαλώς, η φιλελεύθερη δημοκρατία αμύνεται έναντι των εχθρών της. Και αρκετές φορές επιτυχώς, όπως καταδεικνύει η (πρωτόδικη) ποινική καταδίκη των μελών της Χρυσής Αυγής (ΧΑ), αλλά και η αποτυχία της να εισέλθει εκ νέου στη Βουλή το 2019. Ωστόσο, η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν αυτοαναιρείται, ακόμη και όταν συγκρούεται με τους πιο μισητούς εχθρούς της· δεν απεμπολεί, ακόμη και τότε, τις θεμελιώδεις αξίες της, ούτε παραβιάζει βασικές συνταγματικές επιταγές.
Η υπ’ αρ. 1/2023 Γνωμοδότηση του Εισαγγελέα του ΑΠ για το απόρρητο των επικοινωνιών και τον ρόλο της ΑΔΑΕ υπέστη έντονη δημόσια κριτική, και κατ’ εμέ δικαίως. Ας δούμε, όμως, πρώτα την ιστορική διάσταση των πραγμάτων…
Στις ΗΠΑ, επί 50 περίπου χρόνια, ήτοι από την απόφαση-ορόσημο Roe v. Wade (1973) του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, αναγνωριζόταν η συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση, φυσικά με τους γνωστούς περιορισμούς που λίγο-πολύ ισχύουν εν γένει στον δυτικό κόσμο. Μπορεί μεν να διατυπώνονταν κατά καιρούς διαφορετικές προσεγγίσεις ή ενστάσεις κοσμοθεωρητικής, θεολογικής ή άλλης φύσεως, αλλά σε νομικό επίπεδο τα πράγματα είχαν αποκρυσταλλωθεί. Μέχρι που ήρθε η φετινή απόφαση του ιδίου Δικαστηρίου, η περίφημη Dobbs (24.6.22)…
