Η υφυπουργός εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου είναι μία νέα και δραστήρια πολιτικός, που θέλει πραγματικά να αφήσει έργο – και πολύ καλά κάνει. Με μία πρόσφατη Υπουργική Απόφασή της επιχειρεί να βάλει τάξη και κανόνες σε έναν πολύ ευαίσθητο χώρο, αυτόν των ορφανοτροφείων. Και είναι ευαίσθητος ο χώρος αυτός, ακριβώς επειδή αφορά σε παιδιά, την τύχη τους και τις συνθήκες διαβίωσής τους. Δυστυχώς, κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας διάφορα θλιβερά περιστατικά παιδικής κακοποίησης στις δομές αυτές (βλ. λ.χ. το ορφανοτροφείο Αττικής). Η Πολιτεία δεν μπορεί να παραμένει απαθής.
Το ερώτημα πλανάται στην ατμόσφαιρα όλο και πιο έντονα τις τελευταίες ημέρες. Παρά την αρχική άμεση αντίδραση απέναντι στη ρωσική εισβολή και την ανάληψη γενναίων πρωτοβουλιών από πλευράς της γερμανικής κυβέρνησης, η στάση της πλέον στο ζήτημα του ρωσο-ουκρανικού πολέμου μοιάζει όλο και πιο επαμφοτερίζουσα, με τον σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Όλαφ Σολτς να αμφιρρέπει και να διστάζει να περάσει σε πιο δραστικά μέτρα στήριξης της αμυνόμενης Ουκρανίας. Η διστακτικότητα αυτή φαίνεται να οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στις εκλεκτικές συγγένειες σημαντικού μέρους του πολιτικού συστήματος της Γερμανίας και κυρίως στελεχών του κόμματος των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) με τη Μόσχα. Οι συγγένειες αυτές δεν αφορούν προφανώς μόνον στο πολιτικό κατεστημένο της χώρας, αλλά επεκτείνονται και στο επιχειρηματικό κατεστημένο, προεχόντως λόγω της σοβαρής ενεργειακής εξάρτησης της Γερμανίας από τη Ρωσία.
Είναι αλήθεια ότι η χώρα μας σε ιστορικές στιγμές βρέθηκε στη λεγόμενη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Σε μία σειρά από κρίσιμα ιστορικά σταυροδρόμια οι πολιτικές ηγεσίες έκαναν τις σωστές επιλογές και εξασφάλισαν στη χώρα ένα καλύτερο μέλλον. Οι αλλεπάλληλες σωστές αυτές επιλογές ενέταξαν την πατρίδα μας στον κύκλο των πιο προηγμένων χωρών στον κόσμο και στις ισχυρότερες διεθνείς συμμαχίες. Ακόμη και σήμερα, παρά τις απανωτές κρίσεις και τη σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου, η Ελλάδα παραμένει μία δυτική χώρα που έχει να επιδείξει πολλαπλά επιτεύγματα.
Ωστόσο, η εκάστοτε επιλογή της σωστής πλευράς της ιστορίας συχνά δεν έγινε υπό συνθήκες πολιτικής και κοινωνικής σύμπνοιας…
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι πολιτικοί συνασπισμοί που δημιουργούνται διεθνώς ανακλούν πράγματι μία ευρύτερη, ιστορική ίσως, αντιπαράθεση μεταξύ των φιλελεύθερων δημοκρατιών και διαφόρων αυταρχικών καθεστώτων ανά τον κόσμο που αμφισβητούν βασικές αξίες της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Κατά κύριο λόγο, αμφισβητούν την αξία και την αναγκαιότητα των δημοκρατικών διαδικασιών, βασικών πολιτικών και ατομικών ελευθεριών, όπως η ελευθερία του λόγου, καθώς και την ανάγκη για κρατική ουδετερότητα σε θεμελιώδη βιοτικά ζητήματα, όπως προεχόντως η θρησκευτική πίστη ή ο σεξουαλικός προσανατολισμός…
Όπως πολλοί της γενιάς μου, μεγάλωσα διαβάζοντας και αγαπώντας, σχεδόν βιωματικά, τη ρωσική λογοτεχνία, κι ακούγοντας επίσης τους μεγάλους Ρώσους κλασικούς συνθέτες. Θαύμασα και εγώ τον ηρωισμό του ρωσικού λαού, που με βαρύτατο φόρο αίματος έδωσε την αποφασιστική μάχη κατά του ναζισμού και έγραψε μια από τις σημαντικότερες σελίδες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη μάχη του Στάλινγκραντ. Πώς όμως ο πραγματικά περήφανος ρωσικός λαός ανέχεται έναν αυταρχικό κι άφρονα ηγέτη, όπως ο Πούτιν, και τον ιστορικό αναθεωρητισμό του, που ήδη προκαλεί αιματοχυσία στην Ευρώπη και απειλεί με ακόμη μεγαλύτερη στο εγγύς μέλλον;
Υπάρχει μια διαδεδομένη άποψη (στη χώρα μας αλλά και διεθνώς) που λέει ότι δεν πειράζει που κάποιοι ηγέτες και καθεστώτα είναι αυταρχικά και πορεύονται με τους δικούς τους όρους – βλ. κυρίως Ρωσία και Τουρκία. Πρέπει να τους ακούσουμε, ίσως και να τους κατανοήσουμε. Επίσης, σύμφωνα με την ίδια άποψη, ζητήματα αρχής και ιδίως προστασίας ατομικών και πολιτικών ελευθεριών πρέπει να υποχωρούν μπροστά στην ανάγκη διατήρησης ισορροπιών και αδιατάρακτων εμπορικών σχέσεων.
Ποιο είναι εκείνο το σημείο που κατά την αντιμετώπιση της πανδημίας έχει προκαλέσει, μέχρι στιγμής, τις σοβαρότερες κοινωνικές και πολιτικές εντάσεις; Νομίζω ότι είναι πλέον ευδιάκριτο: η αίσθηση, δικαιολογημένη ή μη, ότι σε κάποιες περιπτώσεις, κατά την επιβολή των περιοριστικών ή άλλων μέτρων, δεν τηρήθηκε ίσο μέτρο μεταχείρισης διαφόρων κατηγοριών πολιτών ή δραστηριοτήτων. Γνώριμη η επωδός: «γιατί εκείνοι μπορούν να πράττουν το Χ και εμείς όχι το Υ, τη στιγμή που πρόκειται για παρόμοιες δραστηριότητες;»
Το πρόσφατο κυβερνητικό μέτρο της επιβολής χρηματικού προστίμου σε όσους συμπολίτες μας άνω των 60 ετών επιλέξουν να παραμείνουν ανεμβολίαστοι δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Στην πραγματικότητα, η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού έχει ήδη επιβληθεί σε ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού, με διάφορους έμμεσους τρόπους, όπως λ.χ. ο αποκλεισμός των ανεμβολίαστων από συγκεκριμένες δραστηριότητες ή η υποχρέωσή τους να υποβάλλονται συχνά σε τεστ κορωνοϊού προκειμένου να συμμετάσχουν σε άλλες. Επιπλέον, ως γνωστόν, υποχρεωτικός (κατ’ άμεσο τρόπο) έχει καταστεί ο εμβολιασμός για ειδικές κατηγορίες εργαζομένων, όπως το υγειονομικό προσωπικό – για άλλες η κυβέρνηση στη χώρα μας δυστυχώς ακόμη διστάζει.
Τις τελευταίες εβδομάδες η κατάσταση της πανδημίας στη χώρα μας παρουσιάζει δραματική επιδείνωση. Το βλέπουμε κάθε απόγευμα να αποτυπώνεται στην αμείλικτη στατιστική των θανάτων. Οι ευθύνες τόσο της κοινωνίας όσο και της πολιτείας είναι σοβαρές.
Σκεφτείτε ένα συνταγματικό δικαστήριο του οποίου η σύνθεση έχει διευρυνθεί με κυβερνητική απόφαση, ενώ η Πρόεδρος του έχει εκλεγεί κατά παράβαση του ιδίου του Συντάγματος της χώρας, και πάλι κατόπιν κυβερνητικής παρεμβάσεως. Ένα τέτοιο δικαστήριο, λοιπόν, όπως είναι το συνταγματικό δικαστήριο της Πολωνίας, έρχεται πλέον και αποφαίνεται, με την απόφαση της περασμένης Πέμπτης (7.10.2021), ότι τμήματα του δικαίου της ΕΕ δεν είναι σύμφωνα με το πολωνικό Σύνταγμα και ότι τα δικαστικά όργανα της ΕΕ, με τη νομολογία τους, δεν μπορούν να υπερβαίνουν ή να συγκρούονται με το Σύνταγμα της χώρας.
