«Η ισότητα στον γάμο υπήρξε μια από τις πιο σκληρές μάχες… Αλλά δεν μετανιώνω καθόλου, αποτελεί μία από τις πιο περήφανες στιγμές της πρωθυπουργίας μου.» Αυτά αναφέρει στην αυτοβιογραφία του ο πρώην βρετανός συντηρητικός Πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον για την απόφασή του να προχωρήσει, το 2013, στην καθιέρωση του γάμου μεταξύ ομοφύλων, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις από το εσωτερικό των Τόρις και την εκκλησία. Όταν, κάποια στιγμή αργότερα, ένας υπάλληλος του πρωθυπουργικού επιτελείου τού είπε ότι χάρη σ’ εκείνον μπορούσε πλέον να συνάψει γάμο με τον σύντροφό του, ο Κάμερον ένιωσε ευτυχής για αυτήν την ωραία δύναμη της πολιτικής να αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων προς το καλύτερο…
«Κώστα, φοβάμαι το μέλλον της Ευρώπης. Η δική μας γενιά που έζησε τη φρίκη του πολέμου φεύγει. Οι επόμενες γενιές δεν θα έχουν βιώσει αυτή τη φρίκη, οπότε δεν θα έχουν τη σταθερά να παλέψουν γι’ αυτό που πρέπει…» Αυτό θρυλείται ότι είπε, αρχές δεκαετίας του 1990, ο γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ στον τότε έλληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών φαίνεται να δικαιώνουν την ανησυχία του Κολ. Η πολιτική σκυτάλη έχει περάσει πλέον σε νεότερες γενιές, η βιωματική σχέση με τους πολέμους του 20ού αιώνα υποχωρεί και η αμφισβήτηση του μοντέλου της φιλελεύθερης δημοκρατίας και της μεταπολεμικής συνθήκης ειρήνης και ευημερίας γνωρίζει διεθνώς ευρεία απήχηση…
Η επιλογή μεταξύ πολιτικού κυνισμού αφενός και πίστης στη φιλελεύθερη δημοκρατία και την αστική ευπρέπεια αφετέρου, θα έπρεπε να είναι αυτονόητη. Αλλά πολύ αμφιβάλλω πλέον για πολλά και πολλούς.
Έχει κανείς την εντύπωση ότι ο πολιτικός κυνισμός αδυνατεί να αντιληφθεί τις αρετές της ευσυνειδησίας, της θεσμικής αξιοπρέπειας και της δημοκρατικής υπευθυνότητας, που χαρακτηρίζουν, σταθερά, έναν έντιμο δικαστικό λειτουργό. Και έτσι ωθεί σε προσωπικές επιθέσεις και υποθέσεις περί τάχα επιδίωξης κάποιας «ατζέντας», κ.λπ…
Είναι ίσως νωρίς ακόμη για ασφαλή συμπεράσματα. Ωστόσο, κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του συνολικού εκλογικού αποτελέσματος της Κυριακής φαίνεται ήδη ότι έπαιξαν δύο κυρίως παράγοντες, ενεργοποιώντας στο εκλογικό σώμα ανακλαστικά αντίθετα από αυτά που μάλλον ανέμεναν η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός: αφενός μεν (α) η κυβερνητική επιμονή στο να «(ξανα)βαφτεί όλη η Ελλάδα μπλε» και να κερδίσει η ΝΔ τις 13 περιφέρειες και τους 3 μεγάλους δήμους της χώραςꞏ αφετέρου δε (β) η εξάρτηση, από υπουργικά χείλη, της πορείας υλοποίησης κυβερνητικών εξαγγελιών και πολιτικών από την ψήφο των εκλογέων…
Πριν από έναν μήνα περίπου έγραφα στο Βήμα της Κυριακής ότι «οι απαγορεύσεις συμμετοχής σε εκλογές, διά της εισαγωγής φωτογραφικών ρυθμίσεων της τελευταίας στιγμής, είναι εντόνως προβληματικές σε μία φιλελεύθερη δικαιοκρατούμενη πολιτεία, επιπλέον δε ηρωοποιούν πρόσωπα και καταστάσεις, ενισχύοντας εν τέλει την αντισυστημική ψήφο. Η κύρια και ουσιαστική μάχη θα πρέπει να δοθεί τώρα στην κάλπη και την κοινωνία. Νεοναζιστικά και άλλα συναφή μορφώματα θα πρέπει πρωτίστως να ηττηθούν εκεί»…
Αυτό που συνέβη στις εσωκομματικές εκλογές του ΣΥΡΙΖΑ είχε, νομίζω, σε σημαντικό βαθμό προοικονομηθεί εδώ και πολλά χρονιά. Τα φαινόμενα της ιδεολογικής χαλάρωσης και της αποδοχής προσώπων με εντελώς διαφορετικές πολιτικές αναφορές είχαν ήδη εκδηλωθεί από τον καιρό της συγκυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ, αλλά και γενικότερα με τα διάφορα άτσαλα και «άναρχα» –όχι δηλαδή επί τη βάσει κοινών αρχών και αξιών– πολιτικά ανοίγματα της ηγετικής ομάδας και του Α.Τσίπρα προς διάφορες κατευθύνσεις (μεταξύ άλλων και προς στελέχη της επονομαζόμενης «καραμανλικής» πτέρυγας της ΝΔ). Συχνά αναρωτιόταν κανείς, εύλογα, τι συνέδεε πραγματικά όλες αυτές τις αταίριαστες συμπράξεις και συμμαχίες.
Ο προβληματισμός είναι δικαιολογημένος και το ζήτημα προφανώς σοβαρό, χρειάζεται όμως προσεκτική προσέγγιση: Στη νομοθεσία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν προβλέπεται κώλυμα εκλογιμότητας λόγω πρωτόδικης καταδίκης, ακόμη και για κακούργημα – όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Η.Κασιδιάρη, καταδικασθέντος πρωτοδίκως για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης…
Το ενδεχόμενο ίδρυσης μη κρατικών-ιδιωτικών ΑΕΙ στη χώρα μας, κατόπιν αναθεώρησης του άρ. 16 Συντ., έχει σαφώς μακρύ χρονικό ορίζοντα. Ωστόσο, θέτει ήδη από τώρα κάποια σοβαρά ρυθμιστικά ζητήματα, που καλό είναι να αρχίσουν ήδη να συζητούνται, ώστε να γνωρίζουμε πού ακριβώς βαδίζουμε και ποιο είναι το πλαίσιο συμφωνίας-συναίνεσης των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων του τόπου. Πρώτο και κύριο ζήτημα είναι το πιθανό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ιδιωτικών ΑΕΙ. Στις γραμμές που ακολουθούν διατυπώνονται κάποιες πρώτες σχετικές σκέψεις…
Η πρόσφατη τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου δείχνει ότι η Κυβέρνηση δεν προτίθεται να καταθέσει ειδική ρύθμιση που να αποκλείει τη δυνατότητα συμμετοχής του Η.Κασιδιάρη στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Φαίνεται ότι αυτή τη φορά επικράτησε πολιτική σύνεση, μολονότι σε νομικό επίπεδο ένας τέτοιος αποκλεισμός δεν θα προσέκρουε στα συνταγματικά εμπόδια που υφίστανται για τον αποκλεισμό συμμετοχής κόμματος στις βουλευτικές εκλογές. Υπενθυμίζεται ότι για την τελευταία περίπτωση εισήχθησαν από την προηγούμενη Κυβέρνηση της ΝΔ διαδοχικές ειδικές ρυθμίσεις (βλ. άρ. 32 του π.δ. 26/2012), για τη συνταγματικότητα των οποίων μερίδα νομικών –εν οις και ο γράφων– εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις. Ας δούμε, όμως, πώς έχουν τώρα τα πράγματα…
Στις εκλογές του Ιουνίου, οι πολίτες έδωσαν στον Πρωθυπουργό εκείνο που αυτός επίμονα ζητούσε: μία ισχυρή αυτοδυναμία, για να έχει ελευθερία κινήσεων, να μπορεί να προωθήσει γρήγορα και χωρίς συμβιβασμούς μεταρρυθμιστικές και άλλες πολιτικές. Τους πολίτες ενδιέφερε πρωτίστως η επίλυση των προβλημάτων τους, και όχι τόσο η τήρηση ισορροπιών…
