Στην απόφαση Mustafa Erdogan και άλλοι κατά Τουρκίας (27.8.2014) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) ασχολήθηκε με την περίπτωση ενός καθηγητή συνταγματικού δικαίου, ο οποίος είχε καταδικασθεί από την τουρκική δικαιοσύνη να καταβάλει αποζημίωση σε τρεις δικαστές του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας, επειδή τους είχε ασκήσει κριτική στην απόφασή τους να διαλύσουν ένα πολιτικό κόμμα.
«Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες…» Ναι, είναι αλήθεια, συχνά στη χώρα μας ομνύουμε πίστη στη ρήση αυτή. Όταν όμως έρχεται η στιγμή του συγκεκριμένου, ξεκινούν οι εκπτώσεις. Η υπεράσπιση της αντίθετης γνώμης αρχίζει να εξασθενεί, όταν πρόκειται για γνώμη που μας βρίσκει αντίθετους ή μας βγάζει εκτός εαυτού. Ωστόσο, η ελευθερία της έκφρασης ακριβώς γι’ αυτές τις απόψεις έχει σημασία: για τις απόψεις που δεν μας αρέσουν, που προκαλούν.
Τους τελευταίους μήνες φαίνεται ότι ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας πορεύθηκε ένα ακόμη ανορθολογικό μονοπάτι, υπό την επιρροή, προφανώς, και της ζάλης που έχει προκαλέσει σε όλους μας η παρατεινόμενη πολιτικο-οικονομική αβεβαιότητα στη χώρα. Ειδικότερα: Πολλοί πολίτες ανέλαβαν από τις τράπεζες το σύνολο ή, τουλάχιστον, σημαντικό μέρος των καταθέσεών τους, ενέργεια που υπό προϋποθέσεις μπορεί να θεωρηθεί ορθολογική ενόψει της επαπειλούμενης μετάβασης σε εθνικό νόμισμα.
«…H πανoυργία της Λογικής θεωρείται ότι ευθύνεται για το φαινόμενο εκείνων των ηγετών που εφαρμόζουν εν τέλει μία πολιτική που έρχεται σε αντίθεση με τις πραγματικές επιθυμίες και τις διακηρυγμένες προθέσεις τους. Ένας εντυπωσιακός αριθμός σημαντικών πολιτικών αποφάσεων στην εποχή μας μπορούν να περιγραφούν ως αποφάσεις ηγετών που πρόδωσαν τους εκλογείς τους αλλά και το προσωπικό τους πολιτικό παρελθόν.
Συχνά φαίνεται ότι ως άτομα, αλλά και συλλογικά ως κοινωνίες, υποφέρουμε από το φαινόμενο της γνωστικής ασυμφωνίας (cognitive dissonance), το οποίο και εμφανίζεται όταν νεοπροσλαμβανόμενες πληροφορίες θέτουν σε αμφισβήτηση τις μέχρι πρότινος απόψεις, ιδέες, πεποιθήσεις, αξίες ή τα συναισθήματά μας, εν τέλει δε το οικοδόμημα που στηρίζει τη στάση μας απέναντι στον υπόλοιπο κόσμο και τα πράγματα.
Η αυτοαναφορικότητα είναι δυστυχώς μία σοβαρή, διαχρονική παθογένεια της χώρας. Ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας έχει διαχρονικά την πεποίθηση ότι είμαστε ο περιούσιος λαός, το κέντρο της γης· ότι οι υπόλοιποι λαοί είτε μας χρωστούν είτε εξυφαίνουν διαρκώς συνωμοσίες σε βάρος μας.
Στις ημέρες μας, η πεποίθηση αυτή ανάγεται κυρίως στο γεγονός ότι ο μέσος συμπολίτης μας πάσχει από ένα σοβαρό πληροφοριακό έλλειμμα,
Και ενώ το Ισλαμικό Κράτος επιβάλλει τη σαρία στις περιοχές που καταλαμβάνει, η χώρα μας παραμένει το μοναδικό μάλλον ευρωπαϊκό κράτος που ανέχεται την εφαρμογή της σαρίας εντός της επικράτειάς του και συνακόλουθα την καταπίεση που αυτή συνεπάγεται ιδίως για τις γυναίκες μουσουλμανικού θρησκεύματος. Η ανοχή αυτή ισχύει αποκλειστικά και μόνον για την περιοχή της Δυτικής Θράκης. [αναδημοσίευση από τον Books’ Journal 37, Σεπτέμβριος 2014).
Η πόλη Ρακκά της βόρειας Συρίας είναι μία από τις πόλεις που ελέγχει η οργάνωση «Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε», η περίφημη ISIS. Η οργάνωση έχει επιβάλει εδώ και καιρό ένα καθεστώς τρόμου στην πόλη, όπου ένοπλες ισλαμικές «πολιτοφυλακές» περιπολούν, θεωρώντας χρέος τους να εφαρμόσουν άτεγκτα τον ιερό ισλαμικό νόμο, τη σαρία.
Ο Θουκυδίδης απέφευγε να εξωραΐζει τα πράγματα: ο πόλεμος, έλεγε, είναι ένας βίαιος διδάσκαλος, ο οποίος μεταβάλλει τη συμπεριφορά των ανθρώπων και φέρνει στην επιφάνεια ένστικτα και διαθέσεις που εν καιρώ ειρήνης μένουν καλά κρυμμένα κάτω από τις ανέσεις του καθ’ ημέραν βίου (βλ. ιδίως Ιστ. ΙΙΙ 82, 2). Κατά τον κλασικό φιλόλογο Χανς Πέτερ Σταλ, μέσα από το έργο του μεγάλου ιστορικού αποκαλύπτεται η βία σαν μία διαρκώς παρούσα δυνατότητα της ανθρώπινης φύσεως
Ο τραπεζικός δανεισμός βαρύνει περίπου τον μισό εργαζόμενο πληθυσμό της Ελλάδoς. Σύμφωνα με σχετικές εκτιμήσεις, τα μη εξυπηρετούμενα τραπεζικά δάνεια –τα επονομαζόμενα και «κόκκινα»– ανέρχονται αυτή τη στιγμή στο 35%, ήτοι σε 75 δισ. ευρώ (σχετ. «Καθημερινή», 22.1.14 και 2.3.14). Οι προβολές δείχνουν ότι μέχρι τα τέλη του 2014 ενδεχομένως θα ξεπεράσουν τα 85 δισ. ευρώ (40% του συνόλου των δανείων), ενώ από το μέσον περίπου του 2015 αναμένεται μία σταδιακή αποκλιμάκωση.
